Jądra są niezwykle delikatnym i czułym narządem męskiego ciała. Wszelkiego rodzaju urazy jąder są bardzo bolesne. Jednak uraz to nie tylko ból. Dolegliwości bólowe mogą świadczyć o uszkodzeniu narządu oraz o poważniejszych problemach zdrowotnych. Dlatego też tak ważne jest, aby po wystąpieniu urazu przeprowadzić prawidłową i kompleksową diagnostykę jąder. Warto jednak wiedzieć, jakie są zalecenia do wykonania badania, jak ono przebiega i co można wykryć w jego trakcie. Wszystkie te informacje znalazły się w poniższym tekście.
Wskazania do wykonania badania USG jąder
Uraz jąder, choć jest jednym z najważniejszych wskazań do wykonania badania USG tego narządu, to jednak nie jest jedynym. Różnego typu urazy mogą prowadzić do pęknięcia jądra czy powstania krwiaka i wymaga to odpowiedniej diagnostyki. Lekarze kierują pacjentów na badanie USG jąder, kiedy zauważają również inne niepokojące symptomy. Warto więc wiedzieć, kiedy objawy są zupełnie nieszkodliwe i mijają samoistnie, a kiedy mogą być niepokojące i wymagają diagnozy.
Badanie USG jest doskonałym sposobem diagnozowania chorób jąder i moszny, głównie ze względu na bezbolesność i bezinwazyjność całego badania. Jednocześnie badanie to jest dokładne i w większości przypadków pozwala na jego podstawie postawić trafną diagnozę. Wśród niepokojących objawów będących wskazaniem do wykonania USG jąder, znajdują się stany zapalne i infekcje tego narządu, ból w jego obrębie, szczególnie połączony z opuchlizną w okolicy worka mosznowego. Ponadto USG jąder wykorzystuje się do diagnozowania wodniaka jądra, krwiaków, ropniaków oraz choroby nowotworowej jąder.
Przebieg i przygotowanie do badania USG jąder
Badanie USG jest nieinwazyjne i zupełnie bezbolesne. Nie istnieją również absolutnie żadne przeciwwskazania do przeprowadzenia USG jąder. Fale ultradźwiękowe, na których opiera się całe badanie USG, nie wywierają negatywnego wpływu na plemniki, a także nie upośledzają ich produkcji w przyszłości. Jest to szczególnie ważne dla mężczyzn przed i w wieku reprodukcyjnym. Z tego też powodu w diagnostyce obrazowej jąder nie stosuje się prześwietlenia rentgenowskiego, a badanie ultrasonograficzne jest najlepszym i najbardziej oczywistym dla lekarza wyborem. Może się jednak zdarzyć, że lekarz będzie chciał wstrzymać się z wykonaniem USG jąder z powodu występującej u pacjenta nadmiernej wrażliwości na ból, występującej w przypadku szczególnie ostrych stanów zapalnych lub przy bolesnych, otwartych ranach. USG jąder nie wymaga żadnych wcześniejszych przygotowań ze strony pacjenta. Pozwala to na przeprowadzenie badania nawet bezpośrednio po wystąpieniu urazu.
Lekarz przeprowadzający badanie, w trakcie diagnostyki obrazowej jaką jest badanie USG, dokładnie ocenia zarówno jądra, jak i całą mosznę (czyli worek skórny, w którym zlokalizowane są ważne elementy męskiego układu rozrodczego, czyli jądra, osłonki jąder, najądrza i powrózek nasienny będący początkowym odcinkiem nasieniowodu). Różnice w długości fal ultradźwiękowych, które są emitowane z głowicy aparatu a tymi, które do niej powracają po przekształceniu przez urządzenie, pozwalają na powstanie na monitorze obrazu w odcieniach szarości. Jeśli USG jąder rozszerzane jest dodatkowo o badanie dopplerowskie tętnic udowych, które są najłatwiej dostępne w pachwinach, obraz wzbogacany jest o kolor i dźwięk przepływającej krwi. Jednak po urazie jąder najczęściej wykonywane jest podstawowe USG, bez dodatkowej oceny przepływów krwi.
Badanie USG jąder może uwidocznić wszelkiego rodzaju zmiany, takie jak guzki będące początkiem nowotworów lub niezłośliwych zmian. Ponadto USG jąder daje możliwość zaobserwowania płynów gromadzących się w obrębie narządu oraz ewentualnych zmian w kształcie czy wielkości. Prawidłowa wielkość jąder mierzona wzdłuż długiej osi powinna wynosić około 1 cm u dzieci, do maksymalnie 4 cm u pacjentów dorosłych.
Badanie USG jąder przeprowadzane jest w pozycji leżącej. Wyniki badania dostępne są dla pacjenta bezpośrednio po jego zakończeniu. Natomiast w trakcie przeprowadzania badania lekarz na bieżąco omawia z pacjentem wszelkie zaobserwowane zmiany lub też ich brak, dający prawidłowy obraz.